Duygusal İstismarın Nedenleri
Duygusal İstismar Nedir?
Duygusal istismar, bir kişinin duygusal güç veya kontrol kullanarak başka bir kişiye zarar vermesi veya onu etkilemesi anlamına gelir. Duygusal istismar, kişinin duygusal ihtiyaçlarını veya haklarını ihlal ederek, onları incitmeyi, manipüle etmeyi veya kontrol etmeyi içerebilir. Bu tür istismar genellikle sürekli ve tekrarlayıcıdır ve kurban üzerinde uzun vadeli etkilere sahip olabilir.
Duygusal istismarın bazı örnekleri şunları içerebilir:
Aşağılama ve Küçümseme: Kişinin değerini azaltıcı veya küçümseyici ifadeler kullanmak, onları aşağılamak veya kendi duygularını dikkate almayarak onları küçümsemek.
Teşhir Etme ve Utandırma: Kişinin özel bilgilerini veya duygusal zayıflıklarını başkalarıyla paylaşmak, onları kamuoyunda utandırmak veya mahremiyetlerini ihlal etmek.
Manipülasyon: Kişiyi istediklerini yapmaya zorlamak veya istismarcının kendi isteklerini karşılamak için duygusal taktikler kullanmak.
İzolasyon: Kişiyi sosyal olarak izole etmek, diğer ilişkileri veya destek ağlarını sınırlamak veya başka insanlarla iletişim kurmasını engellemek.
Sürekli Eleştiri: Kişiyi sürekli eleştirmek, hiçbir şeyin yeterli olmadığını veya sürekli hatalar yaptığını hissettirmek.
Suistimal Etme: Kişinin zayıf durumlarından veya kırılganlıklarından yararlanarak, onları kötüye kullanmak veya sömürmek.
Duygusal istismar, kurban üzerinde derin ve kalıcı etkilere sahip olabilir. Kurbanlar genellikle kendilerine güvenlerini kaybeder, depresyon, anksiyete ve travma sonrası stres bozukluğu gibi zihinsel sağlık sorunları yaşayabilirler. Ayrıca, duygusal istismar, ilişkilerde güvensizlik, sosyal izolasyon ve kişisel ilişkilerde zorluklar gibi sosyal ve ilişkisel sorunlara da yol açabilir. Duygusal istismarın farkında olan veya bu tür bir istismara maruz kalan kişilerin profesyonel yardım alması ve güvenli bir destek ağı oluşturması önemlidir.
Duygusal İstismarın Nedenleri
Duygusal İstismara Neden Olan Davranışlar
Duygusal istismara neden olan davranışlar, istismar eden kişinin kontrol ve güç sağlamak, kurbanı manipüle etmek veya incitmek amacıyla kullandığı çeşitli taktikler içerir. Bu tür davranışlar genellikle kurbanın duygusal refahını veya özgüvenini zedelemeyi amaçlar ve uzun vadede kurbanın kendine güvenini ve sağlıklı ilişki becerilerini olumsuz etkileyebilir. İşte duygusal istismara neden olan bazı yaygın davranışlar:
Aşağılama ve Küçümseme: İstismar eden kişi, kurbanı aşağılamak, küçümsemek veya değersiz hissettirmek için sürekli olarak eleştirel veya aşağılayıcı ifadeler kullanır.
Manipülasyon: İstismar eden kişi, kurbanı kontrol etmek veya isteklerini yerine getirmek için manipülatif taktikler kullanır. Bu taktikler arasında yalan söyleme, suistimal etme, duygusal şantaj yapma ve diğerlerini manipüle etme bulunabilir.
İzolasyon: İstismar eden kişi, kurbanı dış dünyadan izole etmek veya diğer destek ağlarından koparmak için çaba gösterir. Bu, kurbanın sosyal ilişkilerini sınırlar ve bağımsızlığını kısıtlar.
Suistimal Etme: İstismar eden kişi, kurbanın güvenini kötüye kullanarak onu suistimal etmeye çalışabilir. Bu, finansal, duygusal veya fiziksel suistimali içerebilir.
Teşhir Etme ve Utandırma: İstismar eden kişi, kurbanı kamuoyunda utandırmak veya mahremiyetini ihlal etmek için kişisel bilgilerini veya duygusal zayıflıklarını kullanabilir.
Sürekli Eleştiri: İstismar eden kişi, kurbanı sürekli olarak eleştirir, hiçbir şeyin yeterli olmadığını veya sürekli hatalar yaptığını hissettirir.
Sürekli Kontrol: İstismar eden kişi, kurbanın her adımını kontrol etmeye çalışır ve kendi isteklerini karşılamak için kurban üzerinde sürekli bir kontrol uygular.
Bu tür davranışlar genellikle istismar eden kişinin güç ve kontrol ihtiyacından kaynaklanır ve kurbanın duygusal refahını olumsuz etkiler. Duygusal istismara maruz kalan bireyler, bu tür davranışların etkileri altında çeşitli zorluklar yaşayabilirler ve uzun vadede ciddi psikolojik sonuçlarla karşılaşabilirler. Bu nedenle, duygusal istismara maruz kalan kişilerin destek alması ve bu tür ilişkilerden uzak durması önemlidir.
Duygusal İstismarın Etkileri
Duygusal istismarın etkileri, hem kurban hem de çevresi üzerinde derin ve uzun vadeli sonuçlar doğurabilir. Bu etkiler, kişinin duygusal, psikolojik ve sosyal refahını olumsuz yönde etkileyebilir ve kişinin yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir. İşte duygusal istismarın yaygın etkilerinden bazıları:
Düşük Özsaygı ve Özsaygı Problemleri: Duygusal istismar, kişinin kendine güvenini zedeleyebilir ve kendi değerini sorgulamasına neden olabilir. Sürekli eleştiri, aşağılama ve küçümseme, kurbanın kendine olan güvenini azaltabilir ve düşük özsaygı problemlerine yol açabilir.
Anksiyete ve Depresyon: Duygusal istismar, kişinin duygusal refahını olumsuz yönde etkileyerek anksiyete ve depresyon gibi zihinsel sağlık sorunlarına katkıda bulunabilir. Sürekli stres altında yaşamak ve kendini değersiz hissetmek, ruh sağlığını olumsuz etkileyebilir.
İlişki Zorlukları: Duygusal istismara maruz kalan kişiler, sağlıklı ilişki becerilerini geliştirmekte zorlanabilirler. İstismarın etkisi altında, kişi ilişkilerde güven sorunları yaşayabilir ve başkalarıyla sağlıklı bağlar kurmakta zorlanabilir.
Sosyal İzolasyon: Duygusal istismara maruz kalan kişiler, sosyal çevrelerinden izole olma eğiliminde olabilirler. İstismar eden kişi, kurbanı sosyal destek ağlarından koparabilir ve dış dünyadan izole edebilir.
Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB): Bazı durumlarda, ciddi duygusal istismar, kurbanın travmatik bir deneyim yaşamasına neden olabilir ve bu da travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) gibi belirtilere yol açabilir.
Fiziksel Sağlık Sorunları: Duygusal istismarın uzun vadeli etkileri, kişinin fiziksel sağlığını da etkileyebilir. Kronik stres, yüksek tansiyon, bağışıklık sistemi bozuklukları ve diğer fiziksel sağlık sorunlarına katkıda bulunabilir.
Merve Kiraz
Duygusal İstismar Psikolog
Aksanur Bayırkan
Duygusal İstismar Psikolog
Sümeyra Arslan
Duygusal İstismar Psikolog
Ceren Kılınç
Duygusal İstismar Psikolog
